Ô ăn quan là một trò chơi dân gian nổi tiếng tại Việt Nam, đặc biệt là trong thời kỳ dịch bệnh, nhiều người trong gia đình muốn giới thiệu trò chơi này với trẻ em và để trẻ biết thêm về một nét văn hóa dân tộc đẹp đẽ. Vì vậy, trong bài viết dưới đây, freedforgovernor.com sẽ tổng hợp chi tiết cách chơi ô ăn quan để bạn có thể tham khảo và hướng dẫn bé và gia đình cùng chơi nhé!
I. Giới thiệu về trò chơi ô ăn Quan
- Trò chơi ô ăn quan là một trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam. Đây là một trò chơi chiến thuật, thường dành cho hai người chơi trở lên, thường là từ 2 đến 3 người và có thể chuẩn bị cho trò chơi nhiều loại vật liệu dễ kiếm như sỏi, đá…
- Nguồn gốc và sự xuất hiện của trò chơi này ở Việt Nam thì chưa rõ, nhưng chắc chắn rằng Ô Quán Quân đã có mặt ở Việt Nam từ rất lâu, có thể lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa rộng hàng nghìn mẫu ở nước ta. Ô ăn quan đã từng phổ biến ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam Việt Nam, nhưng những năm gần đây chỉ còn một số trẻ em chơi.
II. Cách chơi ô ăn Quan chi tiết
1. Chuẩn bị
- Bàn chơi: Bàn chơi thường được vẽ trên một mặt phẳng (có thể trên giấy, trên mặt đất, trên bàn …), kích thước linh hoạt, miễn là có thể chia ra số ô lưới cần thiết để tải quân cùng một lúc, không quá lớn, để thuận tiện cho việc di chuyển quân. Vẽ bảng thành một hình chữ nhật và sau đó chia thành 10 hình vuông với 5 ô đối xứng mỗi cạnh. Trên 2 cạnh rộng của hình chữ nhật, vẽ 2 hình bán nguyệt hướng ra ngoài. Các ô vuông được gọi là ô vuông nhân dân, hai ô hình bán nguyệt được gọi là ô vuông.
- Quân chơi: bao gồm hai loại quân: Dân và Quan. Quân cờ có thể làm bằng sỏi, gạch, đá, hạt và nhiều vật liệu khác … Kích thước quân do người chơi quyết định, miễn sao phù hợp để người chơi dễ dàng cầm nhiều quân cờ cùng lúc. Quân Quan phải có kích thước to hơn hẳn các quân Dân để dễ dàng phân biệt. Số lượng quân Quan luôn là 2 còn quân Dân có số lượng tùy theo luật chơi, phổ biến nhất là 50.
- Bố trí quân chơi: Quân Quan được đặt trong 2 ô hình bán nguyệt, mỗi ô 1 quân. quân Dân được bố trí vào các ô vuông sao cho số quân các ô phải đều nhau.
- Người chơi: Mỗi màn chơi thường gồm hai người chơi, mỗi người ngồi ở phía ngoài cạnh dài hơn của hình chữ nhật và những ô vuông bên nào thuộc quyền kiểm soát của người chơi ngồi bên đó.
III. Luật chơi ô ăn Quan
1. Mục tiêu của trò chơi
Người chiến thắng trong trò chơi này là người có tổng số dân nhiều hơn vào cuối trò chơi. Tùy thuộc vào luật lệ địa phương hoặc thỏa thuận giữa hai người chơi, thông thường một cú đấm được chuyển thành 10 Dân hoặc 5 Dân (cờ).
2. Cách di chuyển
Người thực hiện lượt đi đầu tiên thường được xác định bằng cách oẳn tù tì hoặc thỏa thuận. Người chơi đầu tiên cầm lên 5 quân trong bất kỳ 1 ô vuông nào trong 5 ô ở phía bàn bên mình, rồi rải lần lượt từng quân vào các ô vuông bên cạnh, mỗi ô là 1 quân, bắt đầu ngược hay xuôi chiều kim đồng hồ tùy vào người chơi. Khi rải hết quân cuối cùng, tùy tình huống mà người chơi sẽ phải xử lý tiếp như sau:
- Nếu theo sau nó là một hình vuông chứa các mảnh, hãy tiếp tục sử dụng tất cả chúng để mở rộng bước tiếp theo theo hướng đã chọn.
- Nếu theo sau là ô trống (Quân hoặc Dân) rồi đến ô chứa quân cờ, người chơi sẽ mất số quân cờ trong ô đó. Số quân ăn được sẽ được loại ra khỏi bàn để người chơi ghi điểm khi kết thúc. Nếu một ô trống liền sau ô trống và sau đó là một quân cờ khác, người chơi có quyền ăn toàn bộ quân cờ trong hộp … Do đó, trong trò chơi, có thể có phương án dàn đều các quân cờ sao cho người chơi ăn tất cả các ô trên bảng trong một lượt. Một ô có nhiều Dân thường được gọi là ô nhà giàu, rất nhiều Dân thì gọi là giàu sụ. Người chơi có thể bằng kinh nghiệm hoặc tính toán phương án nhằm nuôi ô nhà giàu rồi mới ăn để được nhiều điểm.
- Nếu theo sau là ô Quan có quân hoặc 2 ô trống trở lên hoặc vừa ăn xong thì người chơi mất lượt và quyền đi tiếp thuộc về đối thủ.
IV. Mẹo chơi ô ăn Quan
Để chiến thắng trong trò chơi ô ăn quan, có một mẹo nhỏ để ăn được nhiều Dân nhất mà không bị thua, đó là bạn cần tính toán thật nhanh. Ví dụ, nếu bạn có 6 dân trên tay, bạn nên nên đi ngược hay đi xuôi để được ăn Dân nhiều nhất. Bạn phải suy nghĩ thật nhanh và chọn con đường bạn muốn đi. Thời gian suy nghĩ tùy người chơi giao kèo với nhau, thường thì mình chỉ được phép suy nghĩ trong 10 giây, nếu thời gian quá lâu thì tôi sẽ thua.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn đọc nắm rõ được cách chơi ô ăn quan – trò chơi dân gian phổ biến của Việt Nam. Hãy thường xuyên truy cập vào trang web để tham khảo thêm những thông tin thú vị khác trong cuộc sống.